Week 28: Fiscal Policy – Government Spending, Taxes, and Economic Outcomes

 

🎯 Objective

To understand how governments use fiscal policy to influence economic activity, control inflation, reduce unemployment, and promote sustainable growth.

🧩 1. What is Fiscal Policy?

Fiscal policy refers to the use of government spending and taxation to influence the overall level of economic activity.

  • It is a demand-side policy, primarily aimed at influencing aggregate demand (AD).

  • Managed by the government, not the central bank (which handles monetary policy).

🏛️ 2. Components of Fiscal Policy

a. Government Spending (G)

  • Includes all expenditures by the public sector such as:

    • Infrastructure (roads, schools, hospitals)

    • Public salaries (teachers, police, healthcare workers)

    • Social benefits (pensions, unemployment payments)

Increasing G stimulates economic growth (expansionary), while decreasing G slows it down (contractionary).

b. Taxation (T)

  • Taxes are the main source of government revenue.

  • Types:

    • Direct taxes (income tax, corporate tax)

    • Indirect taxes (VAT, sales tax)

  • Lowering taxes increases disposable income and encourages spending; raising taxes reduces consumption and inflation.

⚖️ 3. Types of Fiscal Policy

a. Expansionary Fiscal Policy

  • Used during recessions or periods of low growth.

  • Involves increasing spending or cutting taxes.

  • Aim: Boost aggregate demand, output, and employment.

b. Contractionary Fiscal Policy

  • Used when the economy is overheating or facing high inflation.

  • Involves cutting spending or raising taxes.

  • Aim: Reduce aggregate demand and control inflation.

📊 4. The Fiscal Multiplier Effect

When the government spends money, it creates a multiplier effect — an initial increase in spending leads to a larger increase in total national income due to repeated rounds of consumption.

Example:
If the multiplier = 2 and government spending rises by $10 billion → GDP increases by $20 billion.

🧠 5. Fiscal Policy and Economic Outcomes

Fiscal policy affects:

  • Economic Growth: Stimulates investment and demand.

  • Employment: Expansionary policy reduces unemployment.

  • Inflation: Contractionary policy can curb excessive demand.

  • Income Distribution: Progressive taxes and social welfare reduce inequality.

  • Public Debt: Long-term spending without sufficient revenue increases debt.

⚠️ 6. Limitations of Fiscal Policy

  • Time Lags: Decision and implementation delays.

  • Crowding Out: High government borrowing may reduce private investment.

  • Political Constraints: Spending decisions can be influenced by elections.

  • Deficits and Debt: Overuse of expansionary policy leads to unsustainable debt levels.

📘 7. Real-World Example

  • During COVID-19, many governments adopted expansionary fiscal policies — increasing spending on healthcare and stimulus checks to prevent economic collapse.

🇹🇷 Hafta 28: Maliye Politikası – Kamu Harcamaları, Vergiler ve Ekonomik Sonuçlar

🎯 Amaç

Hükümetlerin maliye politikasını kullanarak ekonomik faaliyetleri nasıl etkilediğini, enflasyonu kontrol altına almayı, işsizliği azaltmayı ve sürdürülebilir büyümeyi nasıl desteklediğini anlamak.

🧩 1. Maliye Politikası Nedir?

Maliye politikası, hükümetin harcama ve vergi politikalarını kullanarak toplam ekonomik aktiviteyi yönlendirmesidir.

  • Bu, talep yönlü bir politikadır ve temel amacı toplam talebi (AD) etkilemektir.

  • Merkez Bankası tarafından değil, doğrudan hükümet tarafından yürütülür.

🏛️ 2. Maliye Politikasının Bileşenleri

a. Kamu Harcamaları (G)

Devletin yaptığı tüm harcamaları kapsar:

  • Altyapı (yol, okul, hastane)

  • Kamu maaşları (öğretmen, polis, sağlık çalışanı)

  • Sosyal yardımlar (emekli maaşı, işsizlik ödeneği)

Harcamaların artırılması büyümeyi teşvik eder (genişleyici politika), azaltılması ise yavaşlatır (daraltıcı politika).

b. Vergiler (T)

Devletin ana gelir kaynağıdır:

  • Doğrudan vergiler: Gelir vergisi, kurumlar vergisi

  • Dolaylı vergiler: KDV, ÖTV, satış vergisi

Vergilerin azaltılması harcanabilir geliri artırarak tüketimi teşvik eder; vergilerin artırılması ise enflasyonu dizginleyebilir.

⚖️ 3. Maliye Politikası Türleri

a. Genişleyici Maliye Politikası

  • Durgunluk dönemlerinde uygulanır.

  • Harcamalar artırılır veya vergiler azaltılır.

  • Amaç: Talebi, üretimi ve istihdamı artırmak.

b. Daraltıcı Maliye Politikası

  • Enflasyon yüksekken uygulanır.

  • Harcamalar azaltılır veya vergiler artırılır.

  • Amaç: Talebi düşürüp fiyat artışlarını kontrol altına almak.

📊 4. Maliye Politikası ve Çarpan Etkisi

Hükümet harcamalarındaki bir artış, çarpan etkisiyle ulusal gelirde katlanarak artış yaratır.

Örnek:
Eğer çarpan = 2 ve devlet harcamaları 10 milyar TL artarsa → GSYİH 20 milyar TL artar.

🧠 5. Maliye Politikasının Ekonomik Etkileri

  • Büyüme: Yatırım ve toplam talebi artırır.

  • İstihdam: Genişleyici politika işsizliği azaltır.

  • Enflasyon: Daraltıcı politika talebi düşürerek fiyat artışını engeller.

  • Gelir Dağılımı: Artan oranlı vergiler ve sosyal yardımlar eşitsizliği azaltır.

  • Kamu Borcu: Sürekli harcama artışı, uzun vadede borç seviyesini yükseltir.

⚠️ 6. Maliye Politikasının Sınırlamaları

  • Zaman Gecikmeleri: Politikanın hazırlanması ve uygulanması uzun sürer.

  • Dışlama Etkisi (Crowding Out): Devlet borçlanması özel sektör yatırımlarını azaltabilir.

  • Siyasi Etkiler: Seçim dönemleri kararları etkileyebilir.

  • Bütçe Açığı ve Borç: Aşırı genişleyici politika sürdürülemez borç yükü yaratır.

📘 7. Gerçek Hayattan Örnek

COVID-19 döneminde birçok ülke genişleyici maliye politikası uygulamıştır: sağlık harcamalarını artırmış, vatandaşlara doğrudan mali destek sağlamıştır.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Week 22: Economics of Information

  Week 22: Economics of Information – Adverse Selection & Moral Hazard 1.  Introduction to the Economics of Information The  Economics of Information  deals with how information (or lack of it) affects decision-making in markets. In many real-world markets, buyers and sellers do not have equal access to information — this situation is called  information asymmetry . Two major problems arise from information asymmetry: Adverse Selection  – problems that occur  before  a transaction takes place. Moral Hazard  – problems that occur  after  a transaction has been made. 2.  Adverse Selection Definition: Adverse selection occurs when one party in a transaction has more information than the other before the deal is made, leading to a selection of undesirable outcomes. Key Points: Happens  before  the contract/transaction. Often arises because sellers know more about the product’s quality than buyers. Can result in “bad” ...
Read more

Week 21: Game Theory

  Nash Equilibrium and Dominant Strategies 🔹  1. What is Game Theory? Game Theory is the study of strategic interactions where the outcome for each participant depends on the actions of all. It analyzes  how players make decisions  when their choices affect each other. Widely used in economics, politics, business, and biology. 🔹  2. Dominant Strategy A  dominant strategy  is the best choice for a player, no matter what the other players do. If a player has a dominant strategy, they will always prefer it since it yields a better or equal payoff regardless of opponents' actions. 🔹  3. Nash Equilibrium The  Nash Equilibrium  is a situation where no player can improve their outcome by changing their own strategy, assuming others keep theirs unchanged. Each player’s strategy is  optimal given the strategies of others . There may be one or more Nash equilibria in a game. It represents a  stable state  where no one benefits by...
Read more