Week 27: Inflation and Deflation

 

Inflation and Deflation

Causes, Consequences, and Measurements

1. Introduction

Inflation and deflation are two crucial indicators of a country’s price stability and overall economic health.

  • Inflation refers to a sustained increase in the general price level of goods and services over time.

  • Deflation refers to a sustained decrease in the general price level.

Price stability is essential for economic growth, investment, and maintaining purchasing power. Central banks, such as the European Central Bank or the Central Bank of Turkey, closely monitor inflation and aim to keep it within a target range (e.g., 2%).

2. Understanding Inflation

Definition:

Inflation occurs when the general level of prices rises, meaning each unit of currency buys fewer goods and services than before.

Formula for Inflation Rate:

Inflation Rate=CPIt−CPIt−1CPIt−1×100

Where CPI = Consumer Price Index.

3. Causes of Inflation

Inflation can arise from multiple sources. The two main categories are Demand-Pull and Cost-Push inflation.

a. Demand-Pull Inflation

  • Occurs when aggregate demand (AD) exceeds aggregate supply (AS).

  • “Too much money chasing too few goods.”

  • Causes include:

    • Rising consumer spending

    • Increased government expenditure

    • Expansionary monetary policy (low interest rates)

    • Rising exports

b. Cost-Push Inflation

  • Occurs when production costs increase, forcing producers to raise prices.

  • Causes include:

    • Higher wages

    • Increased raw material or energy costs

    • Supply chain disruptions

    • Currency depreciation (making imports more expensive)

c. Built-in (Wage-Price Spiral) Inflation

  • When workers demand higher wages to keep up with rising prices, businesses raise prices further to offset wage costs — creating a continuous cycle.

4. Understanding Deflation

Definition:

Deflation is the opposite of inflation — a persistent fall in the general price level.

Causes of Deflation:

  • Decline in consumer and business demand

  • Excess production or overcapacity

  • Tight monetary policy (high interest rates)

  • Falling money supply

  • Technological progress increasing efficiency and reducing costs

5. Consequences of Inflation and Deflation

AspectInflationDeflation
Purchasing PowerDecreases (money loses value)Increases (money gains value)
Savers and BorrowersBorrowers gain, savers loseSavers gain, borrowers lose
InvestmentCan discourage long-term investment due to uncertaintyFirms may delay investments expecting lower prices
WagesNominal wages rise but real wages may notReal wages may rise but employment may fall
Economic GrowthModerate inflation encourages growthDeflation discourages spending and slows growth

6. Measuring Inflation and Deflation

The main indicators used to measure changes in the price level include:

a. Consumer Price Index (CPI)

  • Measures the average change in prices of a fixed “basket” of goods and services consumed by households.

  • Most common indicator for inflation.

b. Producer Price Index (PPI)

  • Measures average changes in prices received by domestic producers for their output.

  • Indicates future inflation trends.

c. GDP Deflator

  • Measures price changes for all domestically produced goods and services.

  • Formula:

    GDP Deflator=Nominal GDPReal GDP×100

7. Controlling Inflation and Deflation

SituationPolicy TypeExamples
InflationContractionary Policies- Increase interest rates
- Reduce money supply
- Cut government spending
- Raise taxes
DeflationExpansionary Policies- Lower interest rates
- Increase government spending
- Inject liquidity into the economy
- Reduce taxes

Central banks play a key role through monetary policy, using tools such as interest rates and open market operations to stabilize prices.

8. Summary

  • Inflation = rising prices; Deflation = falling prices.

  • Inflation can be demand-pull, cost-push, or wage-driven.

  • Deflation often signals weak demand and can lead to economic stagnation.

  • Both have significant effects on income, employment, and investment.

  • Policymakers aim for price stability, not zero inflation, to ensure sustainable economic growth.

🇹🇷 27. Hafta: Enflasyon ve Deflasyon

Nedenleri, Sonuçları ve Ölçüm Yöntemleri

1. Giriş

Enflasyon ve deflasyon, bir ülkenin fiyat istikrarı ve ekonomik sağlığı açısından en önemli göstergelerdendir.

  • Enflasyon, mal ve hizmetlerin genel fiyat düzeyinin sürekli olarak artmasıdır.

  • Deflasyon ise fiyat düzeyinin sürekli olarak düşmesidir.

Fiyat istikrarı; yatırım, büyüme ve alım gücünün korunması için kritik öneme sahiptir.
Merkez bankaları (örneğin Avrupa Merkez Bankası veya Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) genellikle enflasyonu belirli bir hedefte (örneğin %2 civarında) tutmayı amaçlar.

2. Enflasyonu Anlamak

Tanım:

Enflasyon, genel fiyat düzeyinin artmasıyla paranın satın alma gücünün azalması anlamına gelir.

Enflasyon Oranı Formülü:

Enflasyon Oranı=TU¨FEt−TU¨FEt−1TU¨FEt−1×100

Burada TÜFE (CPI) = Tüketici Fiyat Endeksi.

3. Enflasyonun Nedenleri

Enflasyonun temel nedenleri iki ana grupta toplanır: Talep Çekişli ve Maliyet İtişli enflasyon.

a. Talep Çekişli Enflasyon

  • Toplam talebin (AD) toplam arzı (AS) aşması durumunda oluşur.

  • “Az mala çok para talebi” olarak özetlenebilir.

  • Nedenleri:

    • Artan hanehalkı harcamaları

    • Kamu harcamalarındaki artış

    • Düşük faiz oranları (genişleyici para politikası)

    • Yükselen ihracat talebi

b. Maliyet İtişli Enflasyon

  • Üretim maliyetlerinin artması sonucu, üreticilerin fiyatları yükseltmesiyle oluşur.

  • Nedenleri:

    • Artan ücretler

    • Hammadde ve enerji maliyetlerinin yükselmesi

    • Tedarik zinciri aksaklıkları

    • Kur değer kaybı (ithalat maliyetlerini artırır)

c. Ücret-Fiyat Sarmalı (Wage-Price Spiral)

  • Fiyatlar arttıkça çalışanlar daha yüksek ücret talep eder, işverenler de bu maliyetleri fiyatlara yansıtır. Bu durum sürekli bir döngü yaratır.

4. Deflasyonu Anlamak

Tanım:

Deflasyon, genel fiyat düzeyinin uzun süreli düşüşüdür.

Deflasyonun Nedenleri:

  • Tüketici ve işletme talebinin azalması

  • Aşırı üretim veya kapasite fazlası

  • Sıkı para politikası (yüksek faiz oranları)

  • Para arzının azalması

  • Teknolojik ilerlemeler (üretim maliyetlerini düşürür)

5. Enflasyon ve Deflasyonun Sonuçları

KriterEnflasyonDeflasyon
Alım GücüDüşerArtar
Tasarruf ve BorçlularBorçlular kazanır, tasarruf sahipleri kaybederTasarruf sahipleri kazanır, borçlular kaybeder
YatırımBelirsizlik artar, uzun vadeli yatırımlar azalırŞirketler yatırımı erteler
ÜcretlerNominal ücretler artsa da reel ücretler değişmeyebilirReel ücretler artabilir ama istihdam azalabilir
Ekonomik BüyümeOrta düzey enflasyon büyümeyi desteklerDeflasyon harcamaları azaltır ve büyümeyi yavaşlatır

6. Enflasyon ve Deflasyonun Ölçülmesi

a. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE / CPI)

  • Hanehalklarının tükettiği sabit bir mal ve hizmet sepetindeki ortalama fiyat değişimini ölçer.

  • En yaygın kullanılan enflasyon göstergesidir.

b. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE / PPI)

  • Üreticilerin malları için aldığı fiyatlardaki değişimi ölçer.

  • Gelecekteki enflasyon eğilimleri hakkında ipucu verir.

c. GSYH Deflatörü

  • Ekonomide üretilen tüm mal ve hizmetlerin fiyat değişimini ölçer.

GSYH Deflato¨ru¨=Nominal GSYHReel GSYH×100

7. Enflasyon ve Deflasyonu Kontrol Etme Yöntemleri

DurumPolitika TürüÖrnekler
EnflasyonDaraltıcı Politikalar- Faiz oranlarını artırmak
- Para arzını azaltmak
- Kamu harcamalarını kısmak
- Vergileri yükseltmek
DeflasyonGenişleyici Politikalar- Faiz oranlarını düşürmek
- Kamu harcamalarını artırmak
- Vergileri azaltmak
- Ekonomiye likidite sağlamak

Merkez bankaları, faiz oranları ve açık piyasa işlemleri gibi para politikası araçlarını kullanarak fiyat istikrarını sağlamaya çalışır.

8. Özet

  • Enflasyon: Fiyatların genel olarak artması

  • Deflasyon: Fiyatların genel olarak düşmesi

  • Enflasyon talep çekişli, maliyet itişli veya ücret kaynaklı olabilir.

  • Deflasyon genellikle düşük talep ve ekonomik durgunluk göstergesidir.

  • Her ikisi de gelir dağılımı, yatırım ve büyüme üzerinde ciddi etkiler yaratır.

  • Ekonomik istikrar için amaç sıfır değil, düşük ve istikrarlı enflasyon oranıdır.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Week 28: Fiscal Policy – Government Spending, Taxes, and Economic Outcomes

  🎯  Objective To understand how governments use fiscal policy to influence economic activity, control inflation, reduce unemployment, and promote sustainable growth. 🧩  1. What is Fiscal Policy? Fiscal policy  refers to the use of government spending and taxation to influence the overall level of economic activity. It is a  demand-side policy , primarily aimed at influencing  aggregate demand (AD) . Managed by the  government , not the central bank (which handles monetary policy). 🏛️  2. Components of Fiscal Policy a.  Government Spending (G) Includes all expenditures by the public sector such as: Infrastructure (roads, schools, hospitals) Public salaries (teachers, police, healthcare workers) Social benefits (pensions, unemployment payments) Increasing  G  stimulates economic growth (expansionary), while decreasing  G  slows it down (contractionary). b.  Taxation (T) Taxes are the main source of government revenu...
Read more

Week 22: Economics of Information

  Week 22: Economics of Information – Adverse Selection & Moral Hazard 1.  Introduction to the Economics of Information The  Economics of Information  deals with how information (or lack of it) affects decision-making in markets. In many real-world markets, buyers and sellers do not have equal access to information — this situation is called  information asymmetry . Two major problems arise from information asymmetry: Adverse Selection  – problems that occur  before  a transaction takes place. Moral Hazard  – problems that occur  after  a transaction has been made. 2.  Adverse Selection Definition: Adverse selection occurs when one party in a transaction has more information than the other before the deal is made, leading to a selection of undesirable outcomes. Key Points: Happens  before  the contract/transaction. Often arises because sellers know more about the product’s quality than buyers. Can result in “bad” ...
Read more

Week 21: Game Theory

  Nash Equilibrium and Dominant Strategies 🔹  1. What is Game Theory? Game Theory is the study of strategic interactions where the outcome for each participant depends on the actions of all. It analyzes  how players make decisions  when their choices affect each other. Widely used in economics, politics, business, and biology. 🔹  2. Dominant Strategy A  dominant strategy  is the best choice for a player, no matter what the other players do. If a player has a dominant strategy, they will always prefer it since it yields a better or equal payoff regardless of opponents' actions. 🔹  3. Nash Equilibrium The  Nash Equilibrium  is a situation where no player can improve their outcome by changing their own strategy, assuming others keep theirs unchanged. Each player’s strategy is  optimal given the strategies of others . There may be one or more Nash equilibria in a game. It represents a  stable state  where no one benefits by...
Read more